مطالعه تطبیقی استخدام هیئت‌ علمی دانشگاه‌ها در افغانستان و ایران

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 کارشناس ارشد گروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

در این نوشتار به بررسی شیوه گزینش اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها در دو کشور افغانستان و ایران پرداخته‌شده است. از آن جا که دانشگاه‌ها مراکز تولید علم و تربیت نیروی انسانی مسلح با دانش و فن‌آوری نوین هستند، لذا توجه به استخدام نیروی علمی متخصص ضروری است و از این لحاظ، آسیب‌شناسی روند موجود و ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود روند استخدام هیئت‌علمی مهم و ضروری است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق: توصیفی‌ـ‌تحلیلی به بررسی مقایسه‌ای استخدام هیأت علمی در دانشگاه های افغانستان و ایران پرداخته و چنین نتیجه‌گیری شده است؛ اول: خلأها و نواقص قابل ‌لمس در قسمت گزینش هیئت‌علمی در افغانستان و ایران وجود دارد. دوم: با توجه به قوانین و مقررات حاکم در این دو کشور، دانشگاه‌ها در عمل استقلال مالی و سازمانی ندارند و از این ناحیه آسیب جدی متوجه اهداف بزرگ دانشگاه‌های این کشورها گردیده است. سوم: دانشگاه‌های ایران به نسبت افغانستان از استقلال نسبی برخوردار هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative study of employment of Academic staff of universities in Afghanistan and Iran

نویسندگان [English]

  • ayat mulaee 1
  • khodadad kheyrandish 2
1 Department of Law, Faculty of Human Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
2 M.A student of public law, Bu-Ali sina University, Hamedan.
چکیده [English]

This paper examines the selection method of Academic staff of universities in Afghanistan and Iran. Since universities are human resource education centers armed with new knowledge and technology; therefore, it is necessary to pay attention to the recruitment of expert scientific force and in this regard, they are important and necessary to pathology of the current process and the provision of appropriate solutions to improve the process the employment of academic staff. The present study was conducted using descriptive-analytical method and examined the comparative study of employment of academic staff of universities in Afghanistan and Iran and this is the conclusion; first; there are tangible gaps and drawbacks in the selection of academic staff in Afghanistan and Iran. Second: the universities do not have the financial and organizational independence in practice, according to the rules and regulations of the two countries, and so serious damage has been made to the major goals of the universities in these countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • “Academic staff”
  • “The University”
  • “The Financial and Organizational Independence”
الف: منابع فارسی
۱- امامی، محمد، استوار سنگری، کوروش، حقوق اداری، ج ۱، چاپ بیست و یکم، انتشارات میزان، تهران، ۱۳۹۶.
۲-دانش، سرور، حقوق اداری افغانستان، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه ابن‌سینا، کابل، ۱۳۹۴.
۳- شمس، ناصر و افضلان، فریده «شرکت‌های تجاری دانشگاهی بستری برای توسعه استقلال دانشگاه‌ها» مجله علمی تحقیقی رهیافت، سال چهاردهم، شماره ۳۴، زمستان ۱۳۸۴.
۴- عباسی، بیژن، حقوق اداری، انتشارات دادگستر، چاپ چهارم، تهران، ۱۳۹۵.
۵- قارون، معصومه «بررسی راهه‌ای تأمین منابع مالی دانشگاه‌ها، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی» سال چهارم، شماره‌های ۱۳ و ۱۴، بهار ۱۳۷۵.
۶- محمدی تمکی، عبدالعلی، حقوق اداری افغانستان، نشر مجتمع طیف نگار، تهران، ۱۳۹۰.
۷- معین مصطفی «استقلال دانشگاه‌ها و ضرورت‌های آن، مجله علمی پژوهشی آئین»، مجله آیین، سال چهارم، شماره، ۱۰ دی‌ماه ۱۳۸۶.
۸ ـمصدق، هادی و همکاران، «آسیب‌شناسی فرایند جذب هیئت‌علمی در دانشگاه­های دولتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»، پژوهشنامه مدیریت منابع انسانی، شماره 25، پائیز ۱۳۹۵.
 ۹ ـ مولائی، آیت، جزوه حقوق اداری یک، کارشناسی حقوق، دانشگاه بوعلی سینا، ۱۳۹۵.
۱۰ ـ هایدگر، مارتین، «استقلال دانشگاه در آلمان»، ترجمه مهدی صادقی، مجله فلسفه و کلام، شماره اول، پائیز ۱۳۷۶
ب: اسناد
۱- قانون تابعیت ایران مصوب ۱۶ شهریورماه ۱۳۰۸ مصوب مجلس شورای ملی
۲- قانون متمم قانون تابعیت، مصوب ۲۹ مهرماه ۱۳۰۹ مصوب مجلس شورای ملی
۳- قانون مدنی افغانستان. منتشره جریده رسمی وزارت عدلیه سال ۱۳۵۵
۴- قانون تابعیت افغانستان مصوب ۱۳۷۶ مجلس الوزرا امارت اسلامی افغانستان.
۵- قانون اساسی افغانستان، مصوب لویه جرگه ۱۳۸۲
۶- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
۷- قانون مدیریت خدمات کشوری، مصوب ۱۳۸۶.
۸- قانون کارکنان خدمات ملکی افغانستان، مصوب ۱۳۸۷ شورای ملی.
۹- آئین‌نامه تشکیل هیأت عالی جذب اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور با اصلاحات بعدی مصوب جلسات ۶۰۸ و ۶۲۳ مورخ ۱۹/۴/ ۸۶ و ۱۰/۲/۱۳۸۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی.
۱۰- دستورالعمل اجرایی جذب و تبدیل وضعیت استخدامی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی عالی و پژوهشی مصوبات جلسات ۱۷. ۱۸. ۲۴. ۳۹. ۴۱ هیأت عالی جذب اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور. مصوب ۴/۹/ ۱۳۸۷.
۱۱- لایحه شمولیت در کادر علمی، مصوب شورای عالی وزارت تحصیلات عالی افغانستان، تاریخ، ۸ اسد ۱۳۸۸.
۱۲- دستورالعمل اهداف، وظایف و ترکیب هیأت‌های مرکزی و اجرایی جذب هیأت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی مصوب جلسات ۵. ۶ و ۳۴ مورخ ۲/۲/۸۷ و ۴/۳/ ۱۳۸۸ هیأت عالی جذب اعضای هیأت‌علمی.
۱۳- قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ایران مصوب ۱۳۸۹
۱۴- آئین‌نامه استخدامی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری، مصوب وزیر علوم تحقیقات و فناوری، شهریور ۱ اسفند ۱۳۹۰
۱۵- قانون خدمت وظیفه عمومی، مصوب سال ۱۳۹۰ شورای مجلس اسلامی.
۱۶- شیوه‌نامه اجرایی آئین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت‌علمی مصوب ۱/۶/ ۱۳۹۰ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۱۷- مقرره استقلالیت مالی پوهنتونها، منتشره جریده رسمی وزارت عدلیه، شماره مسلسل ۱۱۲۳ تاریخ ۲۰ قوس ۱۳۹۲
۱۸- قانون تحصیلات عالی ملکی افغانستان، منتشره جریده رسمی وزارت عدلیه، ۹ عقرب ۱۳۹۴ شماره مسلسل ۱۱۹۵
۱۹- فرمان تقنینی رئیس‌جمهور افغانستان در مورد توشیح تعدیل، ایزاد و حذف برخی از مواد قانون تحصیلات عالی ملکی، شماره ۲۵۲ تاریخ ۱۴ حوت ۱۳۹۵
۲۰- دستورالعمل اجرایی آئین‌نامه خدمت موظف و اعطای ترفیع اعضای هیأت‌علمی آموزشی دانشگاه‌های عضو هیأت‌امنا، مصوب هیأت امناء دانشگاه بوعلی سینا، ۲/۱۱/۱۳۹۵.
۲۱- کد جزای افغانستان مصوب ۱۳۹۵ شورای ملی.
ج: منابع لاتین
1- Altvaejery, Abdoaziz, Islamic Education, Hay Ryad, Rabul kingdm of morocco, ISESCO.Islamic Education Scientific and Cultural Organization(Jon 2005).
2- Boel, C and Etal, towards the assessment of quality in medical education, Geneva: world Health, Organization, 1992.