قتل عمد غیراصابتی در فقه اسلامی و مقررات ایران (مطالعه تطبیقی)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.

2 دانشجوی دکتری تخصصی حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.

چکیده

در بررسی شیوه­ ها و رفتارهای منجر به قتل عمدی، از باب غالب فعل مادی همچون ضرب‌ وجرح، تیراندازی و چاقوکشی مدنظر بوده و توجه کم‌تری به رفتارهای غیرمادی منجر به قتل همچون جادو و چشم‌زخم شده است. این در حالی است که امکان ارتکاب قتل عمدی به‌صورت غیراصابتی نیز وجود دارد و لزومی به وجود آثار ضرب‌ و جرح در بدن مقتول به‌عنوان علت قتل وجود ندارد که این مهم، موردتوجه فقهای اسلامی و قانون‌گذاران برخی کشورهای اسلامی قرارگرفته است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی و باهدف مطالعه تطبیقی این موضوع در منابع مذاهب اسلامی، می‌کوشد دیدگاه فقهای شیعه و اهل تسنن را در خصوص قتل عمد غیراصابتی با نگاهی تطبیقی بر قانون مجازات اسلامی موردبررسی قرار دهد و درصدد تبیین امکان تصور ارتکاب قتل عمد به‌صورت غیراصابتی و وجوه افتراق احکام این موضوع کاربردی، در بین مذاهب خمسه و قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Non Striking Murders in Islamic Jurisprudence & Iran Regulations(Comparative Study)

نویسندگان [English]

  • jamal beigi 1
  • Idres Azmoodeh 2
1 maraqe
2 Ph.D Student, Major of Criminal law and criminology, Maragheh Branch, Islamic Azad University, Maragheh, Iran.
چکیده [English]

In consider ways and behaviors led to the murder of Bob deliberate, dominant verb material has been non striking targeted and less attention to spiritual led to the murder. While the possibility of premeditated murder in, there was some lawmaker's Islamic scholars and Islamic countries. This paper is trying view Imamia scholars and the public about the murder of non-striking with a comparative on the Islamic Penal code and the Iraq Penal code reviewed and funds to explain the matter in functional differentiation between religions five law and the Islamic Penal code (2013). And in this regard, legal texts and the Islamic Penal code of Iran have been examined.Keywords: Murder, Non Striking Behavior, Islamic Jurisprudence, Islamic Penal code.Keywords: Murder, Non Striking Behavior, Islamic Jurisprudence, Islamic Penal code.Keywords: Murder, Non Striking Behavior, Islamic Jurisprudence, Islamic Penal code.Keywords: Murder, Non Striking Behavior, Islamic Jurisprudence, Islamic Penal code.Keywords: Murder, Non Striking Behavior, Islamic Jurisprudence, Islamic Penal code.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Murder
  • Non Striking Behavior
  • Islamic Jurisprudence
  • Islamic Penal Code
* قرآن مجید
1 . آقایی نیا، حسین: حقوق کیفری اختصاصی: جرائم علیه اشخاص (جنایات)، چاپ دوم، نشر میزان، تهران، 1392 .
2 . ابن قدامه، ابی محمد عبدالله: المغنی لابن قدامه، ج 9 ، الطبعه الاولی، مکتبه القاهره، 1969 م.
3 . ابن مفلح، برهانالدین: المبدع شرح المقنع لابن مفلح، الجزءالثامن، دارعالم الکتب، الریاض، 2003 م.
4 . اردبیلی، محمدعلی: حقوق جزای عمومی، ج 1 ، چ 48 ، نشر میزان، تهران، 1395 .
5 . اسکندری، عبدالصاحب، پایان نامه کارشناسی ارشد، تأثیر فعل غیرمادی در ماهیت قتل، استاد راهنما: دکتر حسین میر محمدصادقی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، 1380 .
6 . معاونت در قتل عمدی و چالش های حقوقی فراروی مجازات آن، بیگی، جمال و محمد پناهی، مصطفی فصلنامه تعالی حقوق، دوره 3، ، ش 18، 1396 .
7 . جزیری، عبدالرحمان: الفقه علی المذاهب اربعه، ج 5 ، چ 1، انتشارات دارالفکر، بیروت، 1996 م.
8 . حصنی دمشقی شافعی، تقی الدین ابی بکر بن محمد الحسینی: کفایه الأخیار فی حل غایه الأختصار، الطبعه الأولی، دارالخیر، دمشق، 1937 م.
9 . حلی، حسن بن یوسف بن مطهر: تحریر الاحکام الشرعیه علی مذاهب الامامیه، ج 2 ، موسسه امام الصادق، 1378 .
10 . الزُّّحَیْلِیّ، أ. د. وَهْبَة بن مصطفى: الفِقْهُّ الإسلامیُّّ وأدلَّتُّهُّ الشَّامل للأدلّة الشَّرعیَّة والآراء المذهبیَّة وأهمّ النَّظریَّات الفقهیَّة وتحقیق الأحادیث النَّبویَّة وتخریجها، عدد الاجزاء: 10 ، الطبعة : الرَّابعةالمنقَّحة المعدَّلة بالنِّسبة لما سبقها وهی الطبعة الثانیة عشرة لما تقدمها من طبعات مصورة، الناشر دارالفکر، دمشق، 2011 م.
11 . زرقانی، محمدبن عبدالباقی: شرح الزرقانی علی المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه، ج 9 ، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1996 م.
12 . سابق، السید: فقه السنه، ج 2 ، دار المصر للطباعه، القاهره، 1365 .
13 . سپهوند، امیرخان: حقوق کیفری اختصاصی ) 1 (، چ 3، انتشارات مجد، تهران، 1388 .
14 . شیروانی، علی: شرح اللمعه شهید ثانی، ج 14 ، انتشارات دارالعلم، قم، 1386 .
15 . صادقی، محمدهادی: جرائم علیه اشخاص، چ 6، نشر میزان، تهران، 1387 .
16 . صانعی، پرویز: حقوق جزای عمومی، ج 1 ، چ 4، کتابخانه گنج دانش، تهران، 1371 .
17 . عاشور، احمد عیسی: فقه آسان در مذهب امام شافعی، ترجمه محمود ابراهیمی، نشر احسان، 1393 .
18 . علیآبادی، عبدالحسین: حقوق جنائی، ج 1، چاپخانه بانک ملی، تهران، 1347 .
19 . عوده، عبدالقادر: التشریع الجنایی، ج 1 ، دار الکتب العربی، بیروت، 1981 م.
20 . الغمرادی، الشیخ محمد الزهری: سراج الوهاج علی متن المنهاج شرفالدین یحیی النودی، دارالکردستان النشر و التوزیع، 1379 .
21 . فرهودی نیا، حسن: جرائم ناقص (بررسی تطبیقی)، چ 1، نشر فردوسی، تهران، 1381 .
22 . قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 .
23 . قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 .
24 . قیاسی، جلالالدین؛ ساریخانی، عادل و خسروشاهی، قدرت الله: حقوق جزای عمومی، ج 2 ، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، قم، 1391 .
25 . کتانی، محمدالمنتصرباالله: معجم فقه ابن حزم الظاهری، دارالکتب العلمیه، بیروت، 2009 م.
26 . گرجی، ابوالقاسم: دیات، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1391 .
27 . گلدوزیان، ایرج: محشای قانون مجازات اسلامی، چ 2، انتشارات مجد، تهران، 1393 .
28 . مجلسی، محمدباقر: بحارالانوار، ج 17 / 60 ، موسسه الوفا، بیروت، 1384 .
29 . محمدخانی، عباس،  تأملی نو بر تعریف فعل مادی و غیرمادی در قتل عمدی، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال 4 ، ش 13 ، 1394 .
30 . موسسه دائره المعارف الفقه الاسلامی: الموسوعه الفقهیه، ج 14 ، موسسه دائره المعارف الفقه الاسلامی، قم، 1387 .
31 . موسوی خویی، سیدابوالقاسم : مبانی تکملة المنهاج، ترجمه علیرضا سعید، ج 2 ، چ 2 ، انتشارات خرسندی، تهران، 1391 .
32 . میر محمدصادقی، حسین: جرائم علیه اشخاص، چ 20 ، نشر میزان، تهران، 1393 .
33 . نجفی، شیخ محمدحسن: جواهر الکلام، ج 42 ، دار الحیاء التراث العربی، بیروت، 1393 .
34 . نجفی، شیخ محمدحسن: شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج 2، ترجمه اکبر نایب زاده، چ 2، انتشارات خرسندی، تهران، 1393 .
35 . نوربها، رضا: زمینه حقوق جزای عمومی، چ 34 ، کتابخانه گنج دانش، تهران، 1384 .

36. http://wiki.dorar-aliraq.net/iraqilaws/law/20706.html
37. http://www.lib.eslia.ir
38. http://www.mmo.blogfa.com
39. http://www.zebhi.ir