بررسی تطبیقی مصونیت داور در حقوق ایران، در مقایسه با نظام داوری تجاری بین‌الملل و نظام داوری داخلی ایالات متحده امریکا، انگلستان و ولز

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 استادیار گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

3 دانشجوی دکتری حقوق جزا و کیفری شناسی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، تهران، ایران.

چکیده

مصونیت داور برای اجرای صحیح وظایف داوری ضرورت دارد. در حقوق داخلی ایران داور از هیچ مصونیتی برخوردار نیست و در صورت ایراد خسارت مطابق قواعد عام، مسئول است. در قانون نمونه داوری آنسیترال بحثی از مصونیت داور نشده است، اما در قواعد برخی موسسات داروی بین الملل اصل مصونیت داور پذیرفته شده است. در حقوق کامن‌لا بحث مصونیت داور جایگاه شایسته ای یافته است و مصونیت قضات به داوران نیز تسری یافته است. در این نظام، بر عکس نظام حقوقی رومی-ژرمنی اصل بر مصونیت مطلق داور است، لیکن این رویکرد کلی در برخی از موارد تعدیل شده است. در حقوق ایران، با وجود عدم پیش بینی مصونیت برای داور، لیکن داوران می توانند از طریق درج شرط عدم مسئولیت در قرارداد داوری، خود را از مسئولیت مبرا کنند. در این تحقیق از روش تحلیلی- توصیفی استفاده شده است و با رویکرد تطبیقی به یکی از مهمترین مباحث مربوط به داوری یعنی مصونیت داور پرداخته شده است. این تحقیق به دنبال بررسی این موضوع است که مصونیت داور در حقوق داخلی کشورمان و نظام داوری تجاری بین‌الملل و نظام های حقوق داخلی الگو چه وضعیتی دارد؟

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative study of arbitrator immunity in Iranian law, in comparison with the international commercial arbitration system and the domestic arbitration system of the United States, the United Kingdom and Wales

نویسندگان [English]

  • jafar barati 1
  • ahmad khosravi 2
  • hamid barzegari dahaj 3
1 Azad University, Science Research Branch, Tehran
2 Assistant Professor of Law at Birjand University
3 Ph.D Student, Tehran North Branch
چکیده [English]

The immunity of arbitrator is required for the proper conduct of the arbitration. In the domestic law of Iran, the arbitrator does not enjoy any immunity and have also been held liable for damage in accordance with the basic rule of civil liability. UNCITRAL Model Law doesn't contain any rule about the immunity of arbitrator but rule of some international commercial arbitration institution accepted that arbitrators have immunity. In common law, immunity of arbitrator has found its own suitable position and immunity of judges can be extended to arbitrators. In this legal system, on the contrary to the civil law system, the absolute referee's immunity is a general rule but this general approach has been moderated in some case. In Iranian domestic law, despite of refusal of recognition of the immunity for arbitrator, but arbitrators may include an exclusion clause in the arbitration agreement and exempt them self from liability. In this research, method of descriptive – analytical has been used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • arbitration
  • immunity
  • comparative
  • Iranian domestic law
  • international instrument
. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1382، ترمینولوژی حقوق. چاپ ششم، تهران: انتشارات
گنج دانش.
2 . شمس، عبدالله، 1391، آیین دادرسی مدنی، جلد 3 .، تهران: انتشارات دراک.
3 . شیروی، عبدالحسین، 1391، داوری تجاری بین المللی. تهران: سمت.
4 . عاشوری، مرتضی، 1389، مسئولیت داور، پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق تجارت بین الملل دانشگاه شهید بهشتی، استاد راهنما: دکتر حمیدرضا نیکبخت.
5 . کاتوزیان، ناصر، 1377، مبانی حقوق عمومی، تهران: نشر دادگستر.
6 . کاتوزیان، ناصر، (1380)، قواعد عمومی قراردادهای، جلد چهار، چاپ سوم، تهران: انتشار.
7 . کریمی، عباس؛ پرتو، حمیدرضا، (13919) حقوق داوری داخلی، تهران: انتشارات دادگستر.
8 . کینگز آتورتی  (1368) ترجمه ،» داوری تجاری و اصول حاکم بر آن در حقوق انگلیسی، حسین میرمحمد صادقی، مجله حقوقی، شماره 10 ،ناشر: دفتر خدمات حقوق بین الملل.
9 . مافی، همایون و حسینی مقدم، سید حسن، (1393)، مفهوم قلمرو مسئولیت مدنی داوران، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 66 .
10 . متین دفتری، احمد،  1324، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. جلد اول، تهران: چاپخانه بانک ملی ایران.
11 . محمدی خورشیدی، محمد، 1390، داوری در حقوق ایران. تهران: انتشارات بهنامی.
12 . معین، محمد، 1387، فرهنگ فارسی معین، تهران: نشر کتاب پارسه.
13 . هوس منینجر، کریستین،  1370، مسئولیت مدنی داوران مطالعه ای تطبیقی همراه با پیشنهادهای اصلاحی، میرفخرایی، محمد جواد، مجلة حقوقی دفتر خدمات بین الملل،  شماره، 11 .

14. Alan Redfern and Martin Hunter(2005) Law and Practice of International Commercial Arbitration, England: Sweet and Maxwell.
15. Antoine v. Bryer& Anderson, 429, 435-36 (1992).
16. Cort v AAA, 795, F Supp. 970, at 973.
17. http://www.gop.it/doc_pubblicazioni/671_23ikqjj2iu_ita.pdf
18. http://www.jcaa.or.jp/e/arbitration/docs/e_shouji.pdf
19. http://www.legislation.govt.nz/act/public/1996/0099/latest/DLM405703.html 20. Julian Lew(1990).The immunity of arbitrators, Essex: Informa Professional.
21. Julio González Soria(2011). Comentarios a la Nueva Ley de Arbitraje, Madrid, Editorial Aranzadi.
22. Manfred Arnold(1999). “What price immunity of arbitrators?”, Arbitration,international journal of Arbitration.
23. Martin Hunter(1993)." Arbitration International", vol. 9 no.3.
24. Morgan Phillips Inc. V. JAMS/Endispute, LLP No B 183934, 2006 WL 1681344, 20 June 2006.
25. Sohn,L.B. International arbitration in historical perspective. In SOONS, A. (ed.). International arbitration: past and prospects : a symposium to commemorate the centenary of the birth of Professor J. H. W. Verzijl (1888-1987). Dordrecht :MartinusNijhoff Publishers, 1990. 221 s.
26. Tsakatoura, Anastasia (2002). "The immunity of arbitrators", Inter-lawyer Law Forum Directory.
27. William Roley, David Kent and Markus Koehnen, ―Recent developments in international commercial arbitration‖. available at: https://www.josemigueljudicearbitration.com/xms/files/02_TEXTOS_ARBITRAGEM/01_Doutrina_ScolarsTexts/arbitrators__i mpartiality_and_independence/mullerat_ilability_arbs.pdf (Visited on 2nd January 2018)
28. Zittner v Sport Mask Inc., 1988, 1 SCR 564