بررسی حقوقی و تطبیقی مشارکت کارگران در هیات مدیره شرکت‌های تجاری

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد حقوق شرکت های تجاری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران.

چکیده

در این مقاله نهاد حقوقی مشارکت کارگران در اداره شرکت های تجاری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است هرچند که طبق نظریات کلاسیک چون کارگران علی الاصول سهمی در مالکیت شرکت ها نداشته اند و جزو صاحبان کار بحساب می آمده اند. ازاین رو نقشی هم برای آنها در مدیریت قائل نبودند، اما در ادبیات حقوقی نوین دیدگاههایی وجود دارد که ضرورت مشارکت کارگران در مدیریت شرکت های تجاری را توصیه می کند. این دیدگاه ها در قوانین برخی کشورها نیز وارد شده است. هدف نقد و بررسی دلایل توجیهی و چگونگی کارکرد این دیدگاه ها می باشد. از این رو در بخش اول مقاله مبانی این مشارکت مورد بررسی قرار می گیرد، در بخش دوم دیدگاهها و تاریخچه بحث به ویژه ادبیات مطرح در نظام حقوقی آلمان و موضوع در کشور های عضو اتحادیه اروپا و امریکا مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در بخش سوم پیشینه موضوع در نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی نیز برای پیشبرد و تقویت حضور کارگران در عرصه ی مدیریت شرکت ها از منظر حقوقی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative and Legal Examination of Workers’ Participation on the Companies’ Board of Director

نویسندگان [English]

  • Reza Tajarlou 1
  • Ehsan HosseinZadeh 2
1 Assistant Professor, Department of Public Law, Faculty of Law, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Master of Business Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran.
چکیده [English]

In this article the workers’ participation in the companies’ board of director is investigated. The worker’s participation in management of companies was not accepted in classic approaches and there was not any opportunity for workers to participate in company’s management, because the workers didn’t have any share in the company. But this approaches are changed radically. In the current legal literature its requirement is recommended by scholars and implemented by some legislatures. The aim of article is to examin the rational of worker’s participations in the board of directors. In the first section, the underlying policy of the participation of workers and in the second section the approaches and history especially in the German and EU law have been analyzed. In third part of article, we survey the law of Iran and finally give some reccomendations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Workers Participation
  • law of Companies
  • law of labor
  • Companies Governance
اسکینی، ربیعا: حقوق شرکتهای تجاری، جلد دوم، تهران، 1383، انتشارات سمت.
بدری، احمد، «مبانی و ضرورت راهبری شرکت»، مجموعه مقالات همایش راهبری شرکت، مدیریت آموزش شرکت بورس اوراق بهادار تهران.
پورحسین مهران، بهشاد بیژن، حجازی حسین؛ «مشارکت کارکنان در مدیریت مشارکتی»، نهمین کنفرانس شبکه‌های توزیع برق دانشگاه زنجان، 1383.
رستمی، ولی، «مشارکت کارگران در اداره کارگاه»، مجله‌ی کار و جامعه، شماره 20، 1376.
سلاجقه سنجر، هنرآموز سحر، «نظام پیشنهادات راهی به سوی استقرار مدیریت مشارکتی»، مجله راهبرد یاس، شماره 24، 1389.
صفی نیا، سید نورالدین: درآمدی بر قانون شرکت های تجاری در ایران، چاپ دوم، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران، 1381.
هکی، فرشید: حقوق سیاسی اجتماعی بشردر ایران، چاپ اول، انتشارات موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، تهران، 1388.
Beckret, Jense & Zafirovsky, Milan: International Encyclopedya of Economic Sociology, first published, Routledge, USA, 2006.
C.Weiler, Paul: Governing The Workplace: The Future of Labor and Employement Law, first published, Harvard University Press, USA, 1990.
Conard, Alfred: International Encyclopedia of Comparative Law Business and Private Organizations, Volume 13, J.C.B Mohr,Tubingen and Martinus Publishers, Germany, 2006.
Dine, Janet: The Governance of Corporate Goroup, second published, Cambridge university press, New York USA, 2003
Gordon Merritt, Walter, »Employee Representation as a Step Toward Industrial Democracy«, The Annals of American Academy of Political and Social Siences, Vol.90, 1920.
Han, Tzu-Shian»representative workers participation and social dialogue: Germany vs. Taiwan«, Department of Business AdministrationNational Chengchi University ,2004.
Henk Overbeek, Bastiaan van Apeldoorn, Andreas Nolke: The Transnational Politics of Corporate Governance Regulation, first published, Taylor & Francis Group,UK, 2007
Johnston, Andrew: EC Regulation of Corporate Governance, first published, Cmbridge University Press,Cambridge, UK, 2009.
L.Nunn, Sandra, »Are American Business Operating Within the Law? The Legality of Employee Action Committees and Other Worker Participation Plans«, University of Cincinnati Law Review, Vol.63, 1995 pp.1379-1445.
Lower,Michel: »Employee Participation in Governance,A Legal and Ethical Analysis«, first published, Cmabridge university press,New York USA, 2010.
Lynch Fannon, Irene: Working Within Two Kinds of Capitalism:Corporate Governance and Employee Stakeholding: US and EC Perspectives, first published, Hart publishing, Oxford Portland Oregon, USA, 2003.
M. Blair, Margaret & J. Roe, Mark eds): »THE CURIOUS INCIDENT OF TIE WORKERS IN THE BOARDROOM«, Hofstra Law Review, Vol.29, 1999.
M.Pacces, Alessio: The Law and Economic of Corporate Governance, first published, Edward Elgar Publishing Limited,G;oucestersire,UK, 2010.
M.Sheffrin, Steven & O'Sullivan, Arthur: Economics: Principles in action, first published, Pearson Prentice Hall, New Jersey, 2003.
Malmberg, Jonas, Workers' Participation«, Conference on European Company Law: The Way Forward, Brusselse, 2011.
Mantisaary, Petri: Orgnising The Firm ,Theories of Commercial Law,Corporate Governance and Corporate Law, first published, Springer, Berlin, 2012.
Mertens, Hans-Joachim and Schanze, Erich, »The German Codetermination Act of 1976«, journal of comparative corporate law and securities regulation2, Issue 2, Volume 2, 1979 .
Summers, Juliet and Hyman, Jeff: Employee participation and company performance, first published, Joseph Rowntree Foundation, York, UK ,2005.
Yavashy, Mahmut, Employee participation in the USA: a legal and managerial consideration , İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 2002 * ed., 1973)
Yamamura,Kozo, The origin of NonLiberal Corporate Governance :Governance: Germany and Gapan in Comparision (University Press& Streeck, Wolfang, 2005.)
HANS-JOACHIM MERTENS and ERICH SCHANZE, “THE GERMAN
CODETERMINATION ACT OF 1976” Journal of Comparative Corporate Law
ILO Declaration on Social Justice for a Fair Globalization, Adopted 2008
United Nations Universal Declaration of Human Rights, 1948
http:// www.worker-participation.eu 
http://www.ido.ir
http://www.CSRiran.com
http://www.ec.europa.eu 
http://www.jstor.org 
http://www.rc.majlis.ir 
http://www.atynews.com